Hangi Durumlarda Bebek Emzirilmez

Emzirmek, bir anne için hayatının en değerli anlarını ifade eder. Emmek, bebek içinse beslenmek, öğrenmek, keşfetmek, sosyalleşmek ve sevgi ihtiyacını karşılar. Peki, annenin bebeği emziremediği durumlar nelerdir ya da hangi hallerde emzirmek sakıncalıdır?

Bebeğin Emzirilemediği Durumlar

Öncelikle bebeği emziremeyeceğinizi sağlık uzmanı belirtmelidir. Annenin kendi insiyatifiyle böyle bir karar alması doğru olmaz. Zira, toplumda, emziren anne için grip olduğunda/ nezle olduğunda / ağrı kesici ilaç aldığında / döngüsü başladığında emzirmemesi gerektiğine dair yanlış inanışlar söz konusu olabilir. Bunların hiçbiri, sağlık uzmanı belirtmediği sürece emzirmeme nedeni olamaz. Peki, ne zaman anne bebeği emziremez ya da emzirmenin sakıncalı olduğu durumlar hangileri?

Emzirmenin Bebek İçin Sakıncalı Olabileceği Durumlar

Emzirmenin sakıncalı olacağı durumları iki başlık altında ele alalım: Anneden kaynaklı ve bebekten kaynaklı olarak emzirmenin sakıncalı olduğu durumlar şöyle özetlenebilir:

Anne sütüyle besleme sürecinin durdurulmasına neden olan faktörler vardır. Bu istisnai durumlar için hekim, anne ve çevresindekileri bilgilendirir. 

      1.Bebekten Kaynaklanan Emzirmeye Engel Durumlar

• Glaktozemi

Dünya genelinde çok nadir olarak görülen bir durumdur ve bebek, anne sütüne tepki verir. 

• Fenilketonüri

Bir çeşit metabolizma bozukluğu olarak tanımlanır. Ülkemizde ortalama 4500’de 1 görülmektedir. 

• Akçaağaç Şurubu İdrar Hastalığı

     2.Anneden Kaynaklı Emzirmeye Engel Durumlar

• Annenin akıl sağlığının uygun olmaması
• Annenin aktif tüberküloz tespiti
• Annenin süte geçen ve bebeğe zararlı olabilecek ilaç alıyor olması

Halk Arasında Emzirmeye Engel Olduğu Sanılan Durumlar

Emzirmek, anne bedenindeki bir sıvının bebeğe aktarılması hali olduğundan annenin taşıdığı her hastalığın, aldığı her ilacın, içeceğin ya da durumun sütle bebeğe geçip onu etkileyeceği inanışı yaygındır. Bu konuda yanlış bilinenlerden bazılarını açalım:

• Anne nezle/grip/soğuk algınlığı yaşıyorsa emzirmemeli!

Annenin yaşadığı soğuk algınlığı ve benzer rahatsızlıklar, süt yoluyla bebeğe geçmez. Ancak soluma, dokunma, öpme ve temasla geçebilir. Bu dönemde anne her emzirme öncesinde ellerini yıkamalı, maske takarak bebeğin yüzüne solumamalı ve emzirmeye devam etmelidir. 

• Anne, adet periyodunda ise emzirmemeli!

Annenin adet döngüsünün sütün içerisine bir etkisi olduğuna dair bulgu yok. Anne, adet gördüğü dönemde bebeği emzirmeye devam etmelidir. 

• Anne, ilaç aldığında emzirmemeli!

Emzirme döneminde muayeneye gittiğinizde bunu mutlaka hekime belirtin ki size süte geçmeyecek ilaçlar yazsın. Her ilaç, süte geçerek bebeğe etki etmez. Burada bilgiyi hekim verir. 

• Mastit varsa emzirmemeli!

Mastit, anne için çok rahatsız edicidir ancak çözümü yine emzirmektir. Bu dönemde anne emzirmeye devam etmeli hatta göğüs pompası kullanarak kanalları rahatlatmalıdır. 

• Göğüs ucu hassasiyeti varsa emzirmemeli!

Erken dönemde özellikle yanlış emzirme nedeniyle göğüs ucu hassasiyeti çok sık görülür. Bu durumda göğüs ucunu rahatlatmak, gerekiyorsa iç çamaşırı kumaşı ile teması önleyen göğüs ucu koruyucusu kullanmak ve doğru emzirme şeklini öğrenmek yeterlidir. 

Anne Sütü Hakkında Önemli Bilgiler

Anne sütü, çocuğun ihtiyaç duyduğu besin maddelerini uygun miktar ve kalitede içeren, bileşenleri bebeğin içinde bulunduğu dönemdeki ihtiyaçlarına göre değişiklik gösterebilen ve enfeksiyonlara karşı koruyucu özellikleri olan ücretsiz tek fizyolojik bebek besinidir. Bebeğin ihtiyaç duyduğu tüm maddeler yalnızca kendi annesinin sütünde bulunmaktadır. Bu bilgileri hemen hepimiz biliyor olsak da emzirme konusunda yeterince istekli olamadığımız durumlar söz konusu olabiliyor. Bu bakış açısıyla emzirmenin önemine dair az bilinen bazı detayların altını çizmek istedik:

Emzirmenin Önemi Üzerine Az Bilinenler

• Bebek emzirme, sadece bebeğin karnının doyması olarak algılanır. Öyle ise başka bir şeyle de (devam sütü gibi) karnı doyabilir diye düşünülür. Ancak hem anne sütünün içeriğine eş bir başka ürün geliştirilememiş olması hem de emzirmenin sadece beslenme amacı taşıyor olmaması burada az bilinen bir detaydır. 
• Emzirmek, sosyal açıdan da büyük önem taşır. Bebek, emerken annesini yani bu yeni dünyadaki tanıdığı tek varlığı hissederek güven duyar. Rahatlar. Bu da iyi uyumasına, mutlu olmasına yardım eder. 
• Bebek, emerken öğrenir ve keşfeder. Koklayarak tanır, emerek sütü çeker, bazen (ilerleyen dönemlerde) anneye dokunur ve onunla göz teması kurar. İşte tüm bunlar, onun ilk öğrenme deneyimidir. Meme arama, başı döndürme, emme, yutma, parmak emme, yakalama, anneye yönelme, beslenme saatlerini sezinleme ve hazırlanma şeklinde kendisini gösteren bir öğrenme süreci yaşar. 
• Emzirme, bebek için bir sosyal faaliyettir. Bu aktiviteye ve duygusal bağa ihtiyaç duyar. Emdikçe rahatlar. Aslında anne de emzirdikçe daha rahat hisseder. 
• Emen bebeğin bağışıklık sistemi güçlenir. Emzirmek annenin de immun sistemini yani bağışıklık sistemini güçlü kılar. 

Emzirmeye engel teşkil eden durum yoksa bebek, mutlaka ilk altı ay sadece anne sütü vererek beslenmelidir. 

Emzirmeye Motive Olmak İçin Neler Yapabilirsiniz?

Emzirme sürecine daha hamileliğin ortalarında kendinizi alıştırmanız önemli. Emzirme konusunda bilgi edinmek ve emzirmek için motive olmak üzere bir plan yapın. Emzirmeye motive olmak için aşağıdaki adımları izleyin:

       1.Öğrenin!

Her konuda olduğu gibi ilk kez anne olmak, yenidoğan bebeğin bakımı, doğum sonrası beslenme, emzirme gibi konularda da araştırma yapmak, okumak ve öğrenmek bilginirken bir yandan da konuya duygusal olarak hazırlanmanızı sağlar. Bilgili olduğunuzda kendinizi daha hazır, daha özgüvenli hissedersiniz. 

      2.Konfor Odaklı Olun!

Emzirme süreci, konfor ile yakından ilişkilidir. Her emzirme anında acele etmek, konforsuz bir yerde çabucak  emzirmeye çalışmak, genellikle kısa sürede bebeğin meme reddetmesine neden olur. Bu nedenle emzirme sürecinde size konfor sunacak detayları da planlayın. Bunlar neler olabilir:

• Emzirme Alanını Planlayın!

Bebek odasında ya da yatak odasında kendinize emzirmek için bir yer ayarlayın. Bir emzirme koltuğunuz ya da emzirme sandalyeniz olsun.

• Emzirme yastığı alın!

Emzirme sırasında bebeği desteklemek ve belinizi rahat ettirmek için emzirme yastığı kullanın. Evdeki kırlent ya da yastıkları da kullanabilirsiniz ama emzirme yastığı tam da bu iş için tasarlanmış olması nedeniyle biraz farklıdır.  

• Su İçmek Önemli!

Emzirme süresinin uzun ve rahat olması için oturacağınız yerin yanına bir sehpa vs koyup üzerinde bir bardak su olmasına dikkat edin. Su içmek, sizi rahatlatır, sütü arttırır. 

• Müzik Listesi Yapın!

Hem bebek hem de sizin için hafif ve rahatlatıcı bir müzik oldukça keyifli olacaktır. Bu nedenle doğum öncesinde müzik listenizi yapın ve hazır edin.

        3.Anı Yaşamayı Bilin!

“Anı yaşamak” terimini hayatınız boyunca duymuş olmalısınız. Pek çok kişi, kitap, film size bu tavsiyeyi salık verir. Peki, ne demek “anı yaşamak”? Yaşadığımız hiçbir an ya da zaman dilimi için hayatın tekrarı yok. Geriye dönüp “keşke keyfini çıkarsaydım” demek yerine “doya doya yaşadım” demek bazen çok önemli. Düşünsenize yeni doğmuş bebeğinizin dünyasında tek arzu, tek tanıdık şey, tek bilgi, tek anlam sizsiniz. Sizin kokunuzla rahatlıyor, sizin sütünüzle besleniyor, sizin sesinizi tanıyor. Ona yol gösteren tek şey, sizinle olan ten teması. Bu, paha biçilemez müthiş ve çok kısa süren anların değerini bilin. Onunla başbaşa kalın, emzirin, sevin, gülümseyin…Uykusuzluk, evdeki ve hayatınızdaki alt üst olan düzen, alıştığınız yaşam biçiminin değişmesi gibi tüm olumsuzlukları göz ardı edin. Zira, hepsi bir kaç yıl içinde eski haline dönecek ama bu anlar bir daha tekrarlanmayacak 🙂

       4.Hazırlıklı Olun!

Bilimsel araştırmalar gösteriyor ki annenin daha gebelik döneminde emzirmeye karar vermesi ve bu konuda kararlı olması, bebeğin uzun süre emmesini sağlıyor. Kararlılığı sağlamak ve kendinizi motive etmek için hazırlık yapın. Bu amaçla kendi bebek alışveriş listenizi hazırlayın. Göğüs pompası, anne sütü saklama şişesi, biberon ve biberon emziği, emzirme yastığı, göğüs ucu çıkartıcı, emzirme örtüsü gibi emzirme sürecine ilişkin tüm ihtiyaçları doğumdan önce edinin. 

Metin, resim, ses veya diğer formatlar da dahil olmak üzere lansinoh.com.tr web  sitesinde bulunan tüm içerikler yalnızca bilgi amaçlı oluşturulmuştur. İçeriğin profesyonel tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavinin yerini alması amaçlanmamıştır. Tıbbi bir durumla ilgili aklınıza gelebilecek her türlü sorunuz için daima doktorunuzun veya diğer nitelikli sağlık uzmanlarının tavsiyelerine başvurun. Web sitesinde okunulan bir makale ile profesyonel tıbbi tavsiyeleri asla göz ardı etmeyin veya aramayı geciktirmeyin.

 Dr. Ülkü Sur Ünal, https://www.researchgate.net/publication/332105812_Emzirmede_Bebek_Acisindan_Kontrendikasyon_Olusturan_Durumlar Emzirmede Bebek Açısından Kontrendikasyon Oluşturan Durumlar